Πέμπτη 13 Μαΐου 2010

Η εκπαίδευση ως διαδικασία επιβολής


«Εκπαίδευση είναι μορφή εξειδικευμένης κοινωνικοποίησης που ασκείται κατά κανόνα από φορείς που βρίσκονται έξω από την οικογένεια και έχει ως περιεχόμενό της την μετάδοση γνώσεων, δεξιοτήτων και μορφών ενέργειας ή συμπεριφοράς εντός ειδικών ιδρυμάτων.

(Τσαούσης, «Λεξικό της κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης»)

Η εκπαίδευση είναι μια επιβαλλόμενη διαδικασία, μέσα από την οποία το κράτος επιχειρεί να προσδώσει κοινά χαρακτηριστικά και δεξιότητες στους νέους ανθρώπους, ώστε να τους καταστήσει πειθήνιους και χρήσιμους στην εξυπηρέτηση της διαιώνισης της κυριαρχίας και της καταπίεσης.

Το έθνος-κράτος που ιδρύθηκε κατά τα δυτικά πρότυπα στον Ελλαδικό χώρο, κατά τη περίοδο της αντιβασιλείας του Όθωνα, καθιέρωσε την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ώστε να διαμορφώσει κοινή εθνική συνείδηση στον πληθυσμό και να επιτύχει την παραγωγή εξειδικευμένων υπηκόων. Η υποχρεωτική εκπαίδευση ως παροχή του κράτους, συνοδεύεται και από την ποινικοποίηση της άρνησης των γονιών να στείλουν τα παιδιά τους σχολείο.

Οι κατά καιρούς εκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις, σκοπό έχουν την προσαρμογή του εκπαιδευτικού συστήματος στις ανάγκες της οικονομίας και την παραγωγή αναλώσιμου έμψυχου υλικού. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την ειδίκευση και τις εξουσιαστικές σχέσεις που διαμορφώνονται στα πλαίσια των διαβόητων αναγκών της αγοράς. Οι εκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις, όμως έχουν σταθεί και μια αφορμή για να ξεσπάσουν άγριες και μαζικές συγκρούσεις, στις οποίες συμμετείχε το σύνολο των νέων ανθρώπων.

Με μια πρώτη ματιά μπορεί να πει κανείς ότι ο κόσμος και ιδιαίτερα οι νέοι που συμμετείχαν στις μαθητικές και φοιτητικές εξεγέρσεις τη δεκαετία του 1990 και τη διετία του 2006-07 απαιτούσαν δημόσια και δωρεάν παιδεία και άλλα ευκολοχώνευτα που συνήθως προτάσσουν οι διαφόρων λογιών διαχειριστές και διαλεκτικοί πολιτικοί.

Το γεγονός είναι ότι οι αφορμές που δίνονται με τις κατά καιρούς εξαγγελίες των κρατιστών για εκπαιδευτική αναδιάρθρωση δίνουν την ευκαιρία να ξεσπάσει όλη η οργή και η αντίδραση στην διαδικασία εκείνη που αντιμάχεται μέχρι τελικής εξόντωσης την ελευθερία των ανθρώπων, μέσα από τη διαδικασία της εκπαίδευσης.

Απουσιολόγια, ποινολόγια, υποχρεωτικές προσευχές, αποκλεισμοί της διαφορετικότητας, life style εκδρομές, παρελάσεις, επιβολή παρουσίας στις διάφορες εθνικές επετείους, ποινικοποίηση των καταλήψεων και χίλια δυο άλλα εξουσιαστικά τερτίπια που έχουν επιστρατευτεί για την κάμψη των ανυπόταχτων.

Όταν μιλάμε για τη γνώση που παρέχεται στα εκπαιδευτήρια(ειδικά ιδρύματα), μιλάμε πάντα για τη γνώση που επιλέγει το κράτος για να διδάξει την υποταγή. Από μικρή ηλικία οι νέοι δέχονται ιδεολογικό βομβαρδισμό. Το κράτος από εκφραστής της καταπίεσης παρουσιάζεται ως ο ακρογωνιαίος λίθος της κοινωνικής ζωής και προστάτης της ελευθερίας.

Η δημοκρατία επιβάλλεται και προβάλλεται η θεώρηση ότι πρέπει η κοινωνία να ακολουθεί ηγέτες, κόμματα, ή άλλα αντιπροσωπευτικά σύνολα (δεκαπενταμελές, ΔΣ). Είναι χαρακτηριστικό ότι όποιος/α τολμήσει να βγεί έξω από τον καραγκιοζιλίκι της συνέλευσης της τάξης απειλείται με απουσία, αφού φαίνεται ως παροχή η ώρα του μαθήματος, κατά τη διάρκεια του οποίου γίνεται η συνέλευση…

Η εργασιομανία, η υπακοή, η υποτέλεια στα αφεντικά παρουσιάζονται ως αρετές της ανθρώπινης προσωπικότητας. Με την συστηματική διάδοση της θρησκευτικής ιδεοληψίας(μάθημα θρησκευτικών, προσευχές, εκκλησιασμός), με την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης (στρέβλωση ιστορίας, παρελάσεις, εθνικές γιορτές, σημαίες, ύμνοι κλπ) όπως και γενικότερα σε όλη τη δομή του εκπαιδευτικού συστήματος οι νέοι άνθρωποι δεν θα διδαχθούν τίποτα άλλο εκτός από τη δουλικότητα και την πειθαρχία στην εξουσία, ώστε να αναπαράγεται το εξουσιαστικό σύστημα και το κράτος.

Μια διαρκής πνευματική καταστολή, η εκπαιδευτική διαδικασία δομείται με τεχνικές ελέγχου και πειθάρχησης, όπως οι αποβολές, το απουσιολόγιο, η συνεχής αξιολόγηση, οι εξετάσεις και οι εξεταστικές.

Η μακροχρόνια υποχρεωτική παρουσία των νέων ανθρώπων μέσα στους εκπαιδευτικούς χώρους καταδεικνύει ξεκάθαρα το στοιχείο του εγκλεισμού. Τα κάγκελα, τα συρματοπλέγματα, τα ψυχρά κτίρια, η ώρα προαυλισμού θυμίζουν έντονα φυλακή όπου τα άτομα είναι υποχρεωμένα δια νόμου να ξοδεύουν τα χρόνια τους, μαντρωμένα από ρουφιάνους-επιστάτες και διευθυντές-δικαστές.

Οι εκπαιδευτικοί χώροι δεν μπορούν να οικειοποιηθούν ειρηνικά από τους εκπαιδευόμενους, γιατί το κράτος ως μοναδικός νόμιμος εκφραστής της βίας δεν θα άφηνε ποτέ να χαθεί αμαχητί το έδαφος.

2008Οι προσπάθειες για να σαμποταριστεί το εκπαιδευτικό σύστημα ήταν πολλές και μαχητικές όπως στην δεκαετία του ΄90 με τα συγκρουσιακά γεγονότα του ΄91 και ΄98 και πιο πρόσφατα με τα γεγονότα του 2006-2007. Τροχοπέδη πάντα παραμένει ο διαμεσολαβητικός και χειραγωγικός ρόλος των κομματικών παρατάξεων οι οποίες προσπαθούν όπως πάντα είτε να καπηλεύονται είτε να συκοφαντούν τις εξεγερτικές διαθέσεις των νέων.

Εκτός των κομμάτων και οι κατασταλτικοί μηχανισμοί του κράτους εντείνουν την επιθετικότητα τους απέναντι στους αγωνιζόμενους, με την ψήφιση του τρομονόμου, την αστυνομοκρατία στις πορείες, την καταστολή των καταλήψεων και την ποινική δίωξη των καταληψιών, σε μια προσπάθεια να διαδοθεί το δόγμα της τάξης και της ασφάλειας.

Οι εκπαιδευτικοί χώροι καταλαμβάνονται και καταστρέφονται. Στον πόλεμο για την απαλλαγή από όσους μας εξουσιάζουν θα χρειαστεί να δώσουμε πολλές μάχες σήμερα, αύριο, πάντα και παντού, μέσα και έξω από τις σχολές και τα σχολεία. Η πραγματική γνώση και η μόρφωση θα διοχετευθούν μόνο μέσα από την απελευθέρωση της κοινωνίας από τα δεσμά της εξουσίας, σε μια κοινωνία ελεύθερη κι ανεξούσια, χωρίς κράτος κι αφέντες.

Οι δρόμοι έχουν χαραχτεί, και βασίζονται στη πολύμορφη αναρχική δράση, στην κατάργηση των διαχωρισμών στην απόρριψη των ειδικών και των πρωτοποριών. Στους δρόμους αυτούς δεν κυνηγούν φαντάσματα δεν δαιμονοποιούν πρόσωπα, δεν αντιπολιτεύονται, δεν διαπραγματεύονται τις συνθήκες δουλίας και εκπαίδευσης.

Σε αυτούς τους δρόμους όσοι έχουν επιλέξει να βρεθούν παλεύουν για το ολοκληρωτικό σπάσιμο των συνθηκών καταπίεσης και εκμετάλλευσης στο δρόμο προς την ελευθερία και την αναρχία.

Αναρχικοί, αναρχικές μέσα και έξω από σχολεία και σχολές