Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2011

Νόαμ Τσόμσκυ: Περί αναρχισμού


Η συνέντευξη αυτή περιλαμβάνεται στο βιβλίο "RADICAL PRIORITIES" που αποτελεί συλλογή άρθρων και συνεντεύξεων του Ν. Τσόμσκυ. Η συνέντευξη του Νόαμ Τσόμσκυ πρωτοεκδόθηκε στην Αθήνα τον Γενάρη του 1988 από τις Αυτόνομες Εκδόσεις, σε μετάφραση από το αγγλικό πρωτότυπο της Λήδας Πομόνη. Ξανακυκλοφόρησε το Φθινόπωρο του 1996 από τις εκδόσεις για μια Ελευθεριακή Κουλτούρα, που είχαν και την τεχνική επιμέλεια της παρούσας έκδοσης.

Καθηγητή Τσόμσκυ, ίσως θα έπρεπε στην αρχή να προσδιορίσουμε τι δεν εννοείται με τον αναρχισμό - εξ' άλλου η λέξη αναρχία κατάγεται από την ελληνική κατά γράμμα έννοια της απουσίας κυβέρνησης. Αυτοί που μιλούν για αναρχία ή για αναρχισμό σαν σύστημα πολιτικής φιλοσοφίας, πιθανώς δεν εννοούν μόνο ότι η εξουσία, όπως την αντιλαμβανόμαστε σήμερα, θα πάψει ξαφνικά να υπάρχει από την επόμενη πρωτοχρονιά, ότι δηλαδή θαπάψουν να υπάρχουν αστυνομία, οδικοί κανόνες, νόμοι, φοροεισπράκτορες, ταχυδρομεία κ.λ.π.. Ίσως να σημαίνει κάτι πολύ πιο περίπλοκο απ' αυτό.

Σε ορισμένα από τα παραπάνω σημεία συμφωνώ, σε άλλα όμως όχι. Μπορεί βέβαια να εννοούν, και πολύ καλά κάνουν, όχι αστυνομία, αλλά δεν νομίζω ότι ισχύει το ίδιο και για τους οδικούς κανόνες. Όμως προτείνω ν' αρχίσουμε λέγοντας ότι αν και ο όρος αναρχισμός καλύπτει ένα ολόκληρο φάσμα πολιτικών ιδεών, προτιμώ να τον σκέφτομαι όπως η ελευθεριακή αριστερά και απ' αυτή την οπτική γωνία μπορεί να θεωρηθεί σαν ένα είδος εθελούσίου σοσιαλισμού, δηλαδή, όπως ο ελευθεριακός σοσιαλιστής, αναρχοσυνδικαλιστής ή αναρχοκομμουνιστής, ακολουθώντας την παράδοση του Μπακούνιν, του Κροπότκιν και άλλων. Αυτοί είχαν στο μυαλό τους μια εξαιρετικά οργανωμένη κοινωνία, αλλά με βάση τις οργανικές μονάδες, τις οργανικές κοινότητες, και μ' αυτό γενικά εννοούσαν το χώρο δουλειάς και τη γειτονιά. Απ' αυτές τις δύο βασικές μονάδες και μέσα αποομοσπονδιακές ρυθμίσεις, είναι δυνατό να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο είδος κοινωνικής οργάνωσης, εθνικό κι ακόμα διεθνές σε έκταση. Η δε λήψη των αποφάσεων θα γίνεται πάνω σε μια ουσιαστική κατεύθυνση από αντιπροσώπους που ανήκουν στην οργανική κοινότητα από την οποία προέρχονται, στην οποία επιστρέφουν και στην οποία στην πραγματικότητα ζουν.